Metoda Vojty, znana także jako terapia Vojty, została opracowana przez czeskiego neurologa, Václava Vojtę, w latach 50. XX wieku. Jest to terapia neurofizjologiczna, która jest stosowana w leczeniu dzieci z zaburzeniami neurologicznymi, takimi jak mózgowe porażenie dziecięce lub opóźnienie rozwoju psychoruchowego.
Na czym polega metoda Vojty?
Metoda Vojty składa się z dwóch głównych części – diagnostycznej i terapeutycznej. Celem części diagnostycznej jest wykrycie wczesnych zaburzeń w rozwoju psychoruchowym niemowląt już w pierwszych tygodniach życia. Z kolei zadaniem części terapeutycznej jest rozpoczęcie rehabilitacji jak najwcześniej, aby uniknąć utrwalenia patologicznych wzorców motorycznych. Metoda Vojty opiera się na przekonaniu, że w naszym programie ruchowym, zwanym ontogenezą ruchową, zapisane są genetycznie wzorce lokomocji, które definiują indywidualny program rozwoju ruchowego człowieka.
Zgodnie z tą koncepcją, wzorce te dotyczą przede wszystkim mechanizmów niezbędnych do zmiany pozycji ciała, pionizowania się oraz chodu i są obecne u każdego człowieka od momentu poczęcia. Automatycznie ujawniają się one w miarę rozwoju centralnego układu nerwowego, a rozwój ruchowy człowieka przebiega zgodnie z tymi wzorcami. W przypadku jakichkolwiek odstępstw od nich, konieczna jest rehabilitacja, a to właśnie jest głównym celem terapeutycznym metody Vojty.
Główne założenia metody Vojty:
Metoda opiera się na wzajemnych reakcjach między różnymi grupami mięśniowymi w organizmie. Terapia skupia się na wywołaniu określonych reakcji ruchowych, które występują naturalnie u zdrowych niemowląt i dzieci. Te ruchy są związane z rozwojem psychoruchowym i kontrolą posturalną. Działąnia obejmują m.in:
- ułożenie dziecka w odpowiednich pozycjach, które stymulują pożądane reakcje ruchowe.
- stosowanie specyficznych technik manualnych do aktywacji odpowiednich grup mięśniowych
- wywoływanie naturalnych reakcji ruchowych poprzez odpowiednie bodźce sensoryczne.
Żeby terapia przyniosła zamierzone rezultaty ćwiczenia należy powtarzać kilkakrotnie w ciągu dnia. Dlatego, w terapii metodą Vojty bardzo ważną rolę odgrywają rodzice oraz opiekunowie dziecka, którzy często ćwiczą z dzieckiem powtarzając ćwiczenia zalecone przez terapeutę.